ABD başkanları, Amerikan tarihinin önemli figürleridir. Her biri kendi döneminde ülkenin siyasi, ekonomik ve sosyal yapısını şekillendirmiştir. Bu makalede, ABD başkanlarının görevleri, tarihçesi ve bazı önemli başkanlar hakkında bilgi vereceğiz.
ABD Başkanlarının Görevleri ve Yetkileri
ABD başkanları, ülkenin en yüksek yürütme makamıdır. Anayasa ile belirlenen görevleri arasında yasaları uygulamak, silahlı kuvvetlerin başkomutanı olarak hizmet vermek ve uluslararası ilişkilerde ülkeyi temsil etmek bulunur. Ayrıca, başkanlar federal yasaların yürütülmesinden sorumludur ve kongreye yasama önerilerinde bulunabilirler.
Bu içeriğimizi de görmek ister misiniz ABD Son Dakika Haberleri
Başkanlar, kabine üyelerini atamak gibi geniş yetkilere sahiptir. Ancak bu atamalar Senato’nun onayına tabidir. Başkanlar aynı zamanda veto yetkisine sahiptir, bu da kongre tarafından onaylanan yasa tasarılarını reddetmelerine olanak tanır. Ancak kongre bu vetoyu üçte iki çoğunlukla aşabilir.
Ayrıca, başkanlar ulusal acil durum ilan etme yetkisine de sahiptir. Bu durumlarda, belirli yasal kısıtlamalar geçici olarak askıya alınabilir. Yine de her karar ve eylem anayasa ile uyumlu olmalıdır.
ABD Başkanlarının Tarihçesi
ABD’nin ilk başkanı George Washington’dur. 1789 yılında göreve başlamıştır ve iki dönem hizmet vermiştir. Washington’un ardından gelen her başkan, farklı politikalar ve stratejilerle ülkeye yön vermiştir. 19. yüzyılın ortasında Abraham Lincoln gibi başkanlar, köleliğin kaldırılması gibi büyük sosyal değişikliklere öncülük etmiştir.
20. yüzyılın başlarında Theodore Roosevelt gibi liderler reformist politikalar izlemiştir. Franklin D. Roosevelt ise Büyük Buhran döneminde Yeni Anlaşma (New Deal) programlarıyla ekonomiyi canlandırmaya çalışmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında ise ABD’nin küresel bir güç haline gelmesine katkıda bulunmuştur.
21. yüzyılda Barack Obama’nın seçilmesi, ABD’nin ilk Afrikan-Amerikan başkanı olması açısından tarihi bir an olarak kaydedilmiştir. Obama’nın sağlık reformu gibi politikaları geniş yankı uyandırmıştır.
Önemli ABD Başkanları
George Washington
George Washington, ABD’nin kurucu babalarından biridir ve 1789-1797 yılları arasında görev yapmıştır. Başkomutan olarak Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nda önemli rol oynamıştır. İlk başkan olarak örnek teşkil etmiş ve Amerikan demokrasisinin temellerini atmıştır.
Abraham Lincoln
Abraham Lincoln, 1861-1865 yılları arasında görev yapmış ve köleliğin kaldırılması için mücadele etmiştir. İç Savaş döneminde ülkeyi bir arada tutmayı başarmış ve Gettysburg Konuşması gibi tarihi konuşmalar yapmıştır.
Theodore Roosevelt
Theodore Roosevelt, 1901-1909 yılları arasında görev yapmıştır ve “Kare Anlaşma” politikaları ile bilinir. Doğayı koruma çabaları ve güçlü dış politika stratejileri ile tanınır.
Franklin D. Roosevelt
Franklin D. Roosevelt, 1933-1945 yılları arasında dört dönem görev yapmış tek başkandır. Büyük Buhran’ı atlatmak için Yeni Anlaşma politikalarını hayata geçirmiştir. Ayrıca İkinci Dünya Savaşı boyunca liderlik etmiştir.
Barack Obama
Barack Obama, 2009-2017 yılları arasında görev yapmış ve ABD’nin ilk Afrikan-Amerikan başkanıdır. Sağlık reformu olan Obamacare’i yürürlüğe koymuş ve dış politikada önemli değişikliklere imza atmıştır.
ABD Başkanlık Seçim Süreci
ABD’de başkanlık seçim süreci karmaşık bir yapıya sahiptir. Başkan adayları ön seçimlerde belirlenir ve bu süreç partilerin kendi içindeki adaylarını seçmeleriyle başlar. Ardından genel seçim süreci gelir ki burada her eyaletin belirlediği delegeler oy kullanır.
Eyaletlerin nüfusuna göre dağıtılan Seçici Kurul (Electoral College) oyları, seçim sonuçlarını belirler. Bir adayın başkan olabilmesi için en az 270 Seçici Kurul oyuna sahip olması gerekir. Bu sistem bazen popüler oy oranından farklı sonuçlar doğurabilir.
Seçimler dört yılda bir yapılır ve mevcut başkanlar yalnızca iki dönem üst üste görev yapabilirler. Bu sınırlama Franklin D. Roosevelt’in dört dönem görev yapmasının ardından 22’nci Anayasa Değişikliği ile getirilmiştir.
Dönüm Noktası Olan Başkanlık Dönemleri
Bazı ABD başkanları dönüm noktası sayılan olaylara liderlik etmiştir. Örneğin John F. Kennedy’nin Küba Füze Krizi sırasındaki liderliği dünya barışını korumada kritik olmuştur.
Lyndon B. Johnson ise sivil haklar hareketine destek vererek toplumsal eşitlik yolunda önemli adımlar atmıştır. Richard Nixon’ın Watergate Skandalı ise Amerikan siyasetinde derin izler bırakmıştır.
Daha yakın tarihte George W. Bush’un terörle mücadele politikaları 11 Eylül saldırıları sonrasında şekillendirilmiş ve ulusal güvenlik öncelikli hale gelmiştir.
Sıkça Sorulan Sorular
ABD’nin ilk başkanı kimdir?
ABD’nin ilk başkanı George Washington’dur.
Köleliği kaldıran ABD başkanı kimdir?
Köleliği kaldıran ABD başkanı Abraham Lincoln’dur.
Kaç tane ABD başkanı olmuştur?
Bugüne kadar 46 farklı kişi ABD başkanı olarak görev yapmıştır (2021 itibariyle).
ABD’de bir başkan kaç yıl görev yapabilir?
Bir ABD başkanı en fazla iki dört yıllık dönem görev yapabilir.
Dört dönem görev yapan tek ABD Başkanı kimdir?
Dört dönem görev yapan tek ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt’tir.